HẠNH PHÚC CÓ NHIỀU LOẠI

Hôm đi phóng sinh hơn hai mươi tấn cá, nghe sư phụ nói rằng, khi phóng sinh, ta đã cho con cá một môi trường sống rộng rãi hơn tự do hơn và hy vọng không bị bắt giết quá sớm, nhưng cũng đẩy nó vào một cuộc sống bươn chải vất vả tìm kiếm miếng ăn hơn. Ở ao nuôi chật chội, có thể bị bắt giết bất cứ lúc nào, nhưng được cho ăn đầy đủ. Ở đây, tự do và sự no đủ trái ngược với nhau.
Rồi trong dịch bệnh covid này, một số người phản đối việc đeo khẩu trang hay phải giãn cách, họ cứ biểu tình và tiệc tùng đông đảo, với lý luận rằng họ thích quyền tự do muốn làm gì thì làm. Kết quả là cộng đồng của những người đó bị lây nhiễm nặng, tử vong nhiều, hoạt động kinh tế ngưng trệ. Ở đây, sự tự do và sự an toàn sống sót trái ngược nhau.
Có người nghĩ rằng tự do là hạnh phúc, nhưng thật ra sự tự do chỉ là một nhánh của hạnh phúc mà thôi. Tự do không phải là tất cả hạnh phúc. Ta từng nghe câu chuyện có tù nhân sau khi được phóng thích đã quay lại nhà tù xin ở tiếp với lý do ở trong đây quen rồi, ngoài kia bơ vơ quá, cạnh tranh quá, bất an quá. Ta cũng nghe có người sau khi hết hạn cách ly vì dịch bệnh đã tìm cách khai báo sao cho bị bắt vào cách ly lần nữa vì ngoài kia cực khổ quá. Rõ ràng, tự do không phải là tất cả hạnh phúc, nhiều thứ khác giúp ta hạnh phúc hơn.

Muốn làm gì thì làm, điều đó cho ta một chút cảm giác sung sướng rằng ta được tự do. Nhưng nếu điều ta tự ý làm đó mà sai với luật pháp, sai với luân lý, sai với năng lực của ta, thì kết quả là ta bị kết tội, bị thất bại, và chuốc lấy đau khổ. Lúc đó ta ước ao phải chi lúc ta muốn làm cái gì, có ai đó ngăn ta lại, hướng dẫn ta từng chút, sửa sai ta từng chút, thì giờ này ta đã không bị đau khổ. Ta ước ao phải chi ta đừng có tự do, mà được kềm cặp dạy dỗ nghiêm khắc, thì đời ta đã hạnh phúc hơn.

Thế giới ca ngợi tự do nhiều quá, đã đi đến quá trớn, và làm hư hỏng đầu óc tâm hồn của rất nhiều người. Ta xem cảnh một số người Mỹ lợi dụng cái chết của George Floyd để gây bạo loạn đốt phá cướp của, nhân danh tự do, thì ta hiểu khái niệm TỰ DO đã bị hiểu nhầm hết rồi.

Con người cần HẠNH PHÚC chứ không phải cần cái nhánh nhỏ của hạnh phúc. Tự do chỉ là cái nhánh nhỏ của hạnh phúc mà thôi.
Rồi ta ngẫm nghĩ cái slogan của Việt Nam, độc lập - tự do - hạnh phúc, rất hay. Độc lập cũng chưa phải mục tiêu cuối cùng, tự do cũng chưa phải mục tiêu cuối cùng. Hạnh phúc mới thật sự là mục tiêu cuối cùng. Nhưng hạnh phúc là gì thì cả dân tộc phải tư duy, phải phấn đấu, phải đoàn kết, phải tu dưỡng... thì mới hy vọng tìm thấy. Mà có khi phải đoàn kết cả thế giới lại mới tìm thấy.